Beïnvloed roken de hoeveelheid spiergroei?

Afgelopen week stelde een hele fanatieke sporter mij de vraag of roken een negatieve invloed heeft op spiergroei. Ik vertelde hem eerlijk dat ik geen idee had. Aangezien ik zelf geen roker ben, heb ik hier nooit bij stilgestaan. Een goede reden om op onderzoek uit te gaan en er een artikel over te schrijven. Op het eerste gezicht dacht ik een sluitend antwoord te vinden. Er is namelijk veel onderzoek gedaan naar de invloed van roken op de gezondheid en de invloed op het menselijk skelet en -spieren. Helaas is er geen direct onderzoek verricht naar krachttraining en spiergroei tussen rokers en niet rokers. Maar dat wil niet zeggen dat we geen antwoord kunnen formuleren op basis van de huidige kennis.

Rokers hebben dunnere spieren en minder kracht

Als je alleen de titel leest denk je wellicht dat roken nadelig is voor spiergroei. Meerdere onderzoeken laten namelijk zien dat rokers dunnere spieren en minder spierkracht hebben. Echter, de onderzoeken geven zelf aan dat dit te maken kan hebben dat rokers over het algemeen minder aan (kracht)training doen, dan niet rokers. Als je niet aan krachtsport doet, zullen de spieren in ieder geval niet zoveel in omvang toenemen. De verminderde kracht heeft waarschijnlijk te maken met minder massa. Hopelijk begrijp je dat meer spiermassa meer kracht kan genereren. Echter, in rokers is de vrijwillige aansturing van de spiervezels hoger, wat het krachtverlies door minder spiermassa compenseert. Dit is waarschijnlijk vanwege de aanwezigheid van nicotine, dat een stimulerende werking heeft op het sympathische zenuwstelsel.

Meer spierafbraak en minder eiwitsynthese

Als je rookt is de volgende alinea wellicht schrikbarend. In sigaretten zitten ruim 2200–7000 kwaadwillende stofjes voor de gezondheid en het skelet en sommigen hebben waarschijnlijk direct invloed op de hoeveelheid eiwitafbraak en eiwitopbouw. Tabak schijnt er namelijk voor te zorgen dat spiercellen eiwitten actiever afbreken en minder snel opbouwen. Als er in de toekomst onderzoeken worden verricht naar rokende en niet rokende sporters in combinatie met een hypertrofie schema zou de spiergroei van rokers wellicht (iets) minder zijn.

Lagere botdichtheid en sneller vermoeid

Twee andere gevolgen van roken zijn het hebben van een lagere botdichtheid en een slechtere weerstand tegen vermoeidheid. Een slechtere weerstand tegen vermoeidheid betekent dat je een oefening minder lang volhoudt. Waarschijnlijk komt dit omdat er minder zuurstof bij het actieve spierweefsel komt en een vertraagde Ca2+ pomp. Minder zuurstof bij het actieve weefsel komt door een afname van de haarvaten en nauwere bloedvaten. Als spieren minder zuurstof ontvangen, werken ze minder effectief. Dit is met name belangrijk als je aan uithoudingsvermogen-sporten doet. Bij krachttraining gaat het met name om het stimuleren van spiervezels die over het algemeen goed ‘zonder’ zuurstof kunnen werken. Als tabak enkel zorgt voor een hogere perifere vermoeidheid (vermoeidheid van o.a.) spieren verwacht ik dat de invloed op spiergroei-gerichte-training minder drastisch is. Aangezien deze groeirijke spiervezels waarschijnlijk meer dan voldoende mechanische spanning voor groei zullen ervaren. Mijn nieuwste boek over spiergroei (verwacht eind december) legt deze termen en verbanden uitgebreid uit.

Afname van de hoeveelheid satellietcellen

Als laatste een verband tussen roken en satellietcellen. Het aantal satellietcellen per spiervezel is bij rokers waarschijnlijk minder dan bij niet-rokers. Deze bevindingen moet je voorzichtig interpreteren, want hier is nog meer onderzoek naar gewenst. Echter, als de hoeveelheid satellietcellen daadwerkelijk afneemt door het roken van sigaretten/sigaren, zal de totale hoeveelheid spiergroei waarschijnlijk worden geremd. Satellietcellen kunnen simpelweg omtoveren in celkernen. En celkernen zorgen voor een hogere eiwitproductie en uiteindelijk meer spiermassa. Satellietcellen veranderen niet zomaar in celkernen, maar wanneer je spiermassa al aardig gegroeid is (>17%) komen er langzaam meer celkernen bij. Heb je minder satellietcellen, dan zou dit jouw spiergroei mogelijk kunnen dwarsbomen.

Roken en gezondheid

Hopelijk kan ik deze alinea afdoen met de tekst: volgens mij is voor iedereen duidelijk dat roken een (zeer) nadelig effect heeft op onze gezondheid.

Conclusie

Echt sterke bewijzen dat roken zorgt voor minder spiergroei zijn er nog niet. Echter, op basis van sommige mechanismen kunnen we misschien verwachten dat roken zorgt voor (iets) minder spiergroei. Zelf zou ik deze uitspraak niet hardop doen, zonder erbij te zeggen dat er meer onderzoek gewenst is. Als deze conclusie sommige rokers doet stoppen met roken, vind ik dat een mooie bijkomstigheid.