TRAIN SLIM, ZORG VOOR EEN GOEDE SPOTTER

In de gym zie je vaak verschillende manieren om te spotten. Soms is de spotter afgeleid, of is er zelfs helemaal geen spotter. In dit artikel wil ik benadrukken hoe belangrijk een spotter is en waar je rekening mee moet houden wanneer je iemand spot.

Een spotter is iemand die assisteert in de uitvoering van een oefening en helpt om slechte vorm en blessures te voorkomen. Een spotter kan de atleet ook motiveren en helpen met verzwaringstechnieken zoals forced reps, maar de primaire taak van een spotter is de veiligheid van de atleet. Het is belangrijk dat de spotter dit realiseert. Een slechte uitvoering van deze taken kan leiden tot serieuze blessures voor de atleet, maar ook voor de spotter zelf.

lees: verzwaringstechniek forced reps

Wanneer heb je een spotter nodig

Oefeningen met losse gewichten, uitgevoerd boven het hoofd (shoulder press), op de rug (back squat), op de schouders (front squat), of boven het gezicht (bench press, lying triceps extension) zijn moeilijker om correct uit te voeren dan wanneer de gewichten voor of naast het lichaam gehouden worden (barbell curl, shoulder lateral raise). Hierdoor hebben deze oefeningen altijd één of meerdere spotters nodig.

Het spotten van oefeningen boven het hoofd, op de rug of op de schouders

Om de veiligheid van de lifter te vergroten is het belangrijk om dit soort oefeningen altijd uit te voeren in een power rack met safety bars. Alle losse gewichten, klemmen en schijven moeten uit de weg, zodat de atleet hier niet over kan struikelen wanneer hij naar achteren stapt. Aangezien de gewichten bij dit soort oefeningen flink op kunnen lopen is het aan te raden een spotter te nemen die minstens zo sterk is als de atleet die tilt. Wanneer dit niet mogelijk is, kan er een tweede spotter bij gehaald worden om te assisteren.

Het spotten van oefeningen boven het gezicht

Bij barbell oefeningen boven het gezicht is het belangrijk dat de spotter de barbell pakt met een alternated grip. Hierdoor is de kans kleiner dat de bar wegglipt en op het gezicht of nek van de atleet valt. Hier zijn uitzonderingen voor. Bij oefeningen met een curve, zoals bij de lying triceps extension, is het niet handig om een alternated grip te gebruiken. Hier kan een supinated grip gebruikt worden omdat de baan van de beweging dan makkelijker te volgen is.

Bij dumbbell oefeningen boven het gezicht is het belangrijk dat zo dicht mogelijk bij de dumbbell gespot wordt. Vaak spotten mensen deze oefeningen bij de ellebogen. Dit is niet veilig omdat de dumbbells dan naar binnen kunnen vallen, op het gezicht. Bij sommige oefeningen, zoals de dumbbell pullover, is het nodig om de dumbbell zelf te spotten.

Het spotten van power oefeningen

Bij power oefening wordt geen spotter aangeraden. Dit komt omdat het zowel voor de atleet, als voor de spotter te gevaarlijk is. In plaats van te spotten, moet de atleet aangeleerd worden hoe hij weg kan komen van de bar als hij niet meer te houden is. Wanneer de atleet een lift mist aan de voorkant, moet hem geleerd worden om de bar van hem af te duwen, of de bar simpelweg te laten vallen. Wanneer de lift mis gaat achter het hoofd, moet hem aangeleerd worden om de bar los te laten en naar voren te stappen/springen. Hierdoor is het belangrijk dat het lifting platform vrij is van materialen of andere sporters.

Tot slot

Een laatste tip die ik mee wil geven heeft te maken met communicatie. Het is belangrijk dat er een duidelijke communicatie is tussen de atleet en de spotter. Ze moeten elkaar begrijpen en weten wat ze van elkaar kunnen verwachten. De atleet moet aangeven hoe de oefening uitgevoerd wordt, hoeveel herhalingen gedaan worden en wanneer hij of zij klaar is om te beginnen met de set. Wanneer dit niet duidelijk is kan de spotter te vroeg, te laat of verkeerd ingrijpen waardoor het kan leiden tot een onvolledige oefening of zelfs een blessure. Neem de taak van een spotter serieus en denk aan je veiligheid.

Bron: Baechle T.R., Earle R.W. (2008). Essentials of strength training and conditioning (third edition). United States: Human Kinetics.